Αργύρης Πετρονώτης - Ένα παληκάρι της Αρχιτεκτονικής

                                                                

      ο αντάρτης Βέγας του ΕΛΑΣ

Αποχαιρετάμε σήμερα τον μαστρ’ Αργύρη μας και ένα βουνίσιο αεράκι μας χαϊδεύει τα μάγουλα. Αν και ουσιαστικά Πρωτομάστορας με όλη τη σημασία του όρου, ήταν περήφανος να τον αποκαλούν έτσι, όπως ήταν περήφανος να δηλώνει ότι υπήρξε αντάρτης του ΕΛΑΣ.

“Ένας αντάρτης ΕΛΑΣίτης, Πού και πώς έγινε αρχιτέκτονας”, όπως τιτλοφορεί ο ίδιος το βιογραφικό του σημείωμα, στο βιβλίο του “Η μνήμη του νερού, Οι ροοκρήνες της Αρκαδίας”, εκδόσεις “θίνες”, που εκδόθηκε το 2019, όταν ο Αργύρης ήταν στα ενενήντα πέντε του χρόνια.

Αντάρτης που δεν συμβιβάστηκε, όχι μόνο στα Μακρονήσια , αλλά και σε όλη τη διάρκεια του παρά ένα εκατονταετούς βίου του. Η στάση ζωής του ήταν το σπουδαιότερο από όλα τα άλλα πολύτιμα που με πάθος, αγάπη, επιμονή και απλοχεριά προσπαθούσε να μεταλαμπαδέψει, να μεταδώσει διδάσκοντας και διδασκόμενος ταυτόχρονα.

Στο ίδιο βιογραφικό, αλλά και στην ιστοσελίδα https://www.anthitispetras.gr/index.php/el/i-taftotita-mas/47-epistimoniko-symvoylio/78-argyris-petronotis του σωματείου για τη στήριξη της παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής «Άνθη της πέτρας», που ήταν επίτιμος πρόεδρος, δεν μπορεί να μην επισημάνει κανείς την περιπαιχτική φράση: «Δεν κρίθηκα από τους συναδέλφους άξιος προαγωγής (στη βαθμίδα Καθηγητού). Κάποια σκιά θα με βάραινε..». Δεν είναι απλά αυτοσαρκασμός αλλά μια πνευματώδης, εύστοχη, χαμηλών τόνων καταγγελία των διαδικασιών του Πανεπιστημιακού κατεστημένου.

Μαστρ΄ Αργύρη θα σε θυμόμαστε πάντα, τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, στα γραφεία του ΣΑΔΑΣ στην οδό Ηπίτης, να ανοίγεις πρωτόγνωρα τότε ζητήματα στην επιτροπή για τους παραδοσιακούς οικισμούς, όπως η κήρυξη των παραδοσιακών οικισμών, η προστασία, οι ειδικοί όροι δόμησης, κλπ. Θα σε θυμόμαστε δάσκαλο στα μαθήματα στο ΑΠΘ και στις φοβερές εκδρομές, ακούραστο και αεικίνητο. Θα σε θυμόμαστε στο Συνέδριο του Τμήματος Αττικής το 2017. Θα σε θυμόμαστε…

ΨΗΦΙΣΜΑ του Τμήματος Αττικής ΣΑΔΑΣ για την διατήρηση των ιστορικών κινηματογράφων του Αθηναϊκού Κέντρου

 ΑΠ 4033                                                       Αθήνα 6 Απριλίου 2023

Προς
1.      ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Λεωφ. Μεσογείων 119
Αθήνα

2.      ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Μπούμπουλίνας 20 – 22
Αθήνα

Κοινοποίηση :

•       Μέλη του ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ
•       Σύλλογοι Αρχιτεκτόνων Περιφέρειας και τα Τμήματα ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ
•       ΜΜΕ

Η προσπάθεια της διοίκησης του e-ΕΦΚΑ να αξιοποιήσει επιχειρηματικά ακίνητα ιδιοκτησίας του, τα οποία στεγάζουν ιστορικούς κινηματογράφους του Αθηναϊκού κέντρου, απειλεί με κλείσιμο τους κινηματογράφους Ιντεάλ, Άστορ και Αελλώ, ενώ ορατός είναι και ο κίνδυνος διακοπής λειτουργίας και της Ίριδας, όπου πραγματοποιεί τις προβολές του ο Κινηματογραφικός Τομέας του Πολιτιστικού Ομίλου Φοιτητών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήδη ο πλειοδοτικός διαγωνισμός για την εκμίσθωση του Μεγάρου Σλήμαν – Μελλά όπου στεγάζεται το Ιντεάλ, οδήγησε στην επικείμενη μετατροπή του σε μία ακόμα μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα στο κέντρο της πόλης, με τον ιστορικό κινηματογράφο να μετατρέπεται σε αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του ξενοδοχείου.

Το κέντρο της Αθήνας μετασχηματίζεται γοργά τα τελευταία χρόνια με τις τουριστικές χρήσεις να το κυριεύουν, γεγονός που εκ των πραγμάτων προκαλεί  επιπτώσεις στις τιμές των ακινήτων, με συνέπεια την αντικατάσταση χρήσεων που απευθύνονται στους κατοίκους, με χρήσεις που απευθύνονται στους τουρίστες και τους επισκέπτες. Στο πλαίσιο αυτό κινδυνεύουν και χώροι πολιτισμού, όπως οι ιστορικοί κινηματογράφοι και κατά συνέπεια και η ιστορική μνήμη της πόλης.

Το Τμήμα Αττικής του ΣΑΔΑΣ υπερασπίζεται την διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης της Αθήνας, η οποία υπηρετείται με ζωντανούς τους χώρους όπου προάγεται ο πολιτισμός και ενεργή την δυνατότητα οι κάτοικοι της πόλης να έχουν λόγο για την πόλη τους και την κληρονομιά της. Στο πλαίσιο αυτό στηρίζουμε τον αγώνα για την διάσωση των κινηματογράφων Ιντεάλ, Άστορ και Αελλώ και απαιτούμε από τα αρμόδια Υπουργεία ΥΠΕΝ και ΥΠΠΟΑ, να κηρυχθεί διατηρητέα η χρήση τους, στο πρότυπο της Απόφασης 20768/4198/1997 του ΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ Δ’648) που διέσωσε τους θερινούς κινηματογράφους από την ανοικοδόμηση της εποχής αλλά και της πρόσφατης Απόφασης του Υπουργείου Πολιτισμού (ΦΕΚ Δ’311/2019) που συμπεριλαμβάνει την διατήρηση της κύριας χρήσης του κινηματογράφου Αλκυονίς.

Παράλληλα, για να συνεχίσουν οι παραπάνω κινηματογραφικές αίθουσες να λειτουργούν και στο μέλλον, με γνώμονα την καλλιτεχνική αξία των ταινιών και των δημιουργών, προτείνουμε την υπαγωγή τους στην αιγίδα του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.

Απόφαση του ΔΣ του Τμήματος  Αττικής του ΣΑΔΑΣ

Το  Διοικητικό Συμβούλιο Τμήματος Αττικής ΣΑΔΑΣ

ΨΗΦΙΣΜΑ του Τμήματος Αττικής ΣΑΔΑΣ - ΠΕΑ για τη Χωροθέτηση του «Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών» στο Αρχαιολογικό Άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνος

 ΑΠ 4029                                         Αθήνα 4 Απριλίου 2023

Προς
τα μέλη του ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ
τους Συλλόγους Αρχιτεκτόνων Περιφέρειας και τα Τμήματα ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ
τα ΜΜΕ

Το αρχαιολογικό άλσος Ακαδημίας Πλάτωνος, αποτελεί σήμερα έναν απαραίτητο ελεύθερο δημόσιο χώρο πράσινου, σε μια περιοχή με πολλά πολεοδομικά προβλήματα, ο οποίος χρησιμοποιείται εντατικά από τους κατοίκους των γύρω περιοχών και της υπόλοιπης πόλης. Η ευρύτερη περιοχή του άλσους χαρακτηρίζεται σήμερα από την ύπαρξη οχλουσών ρυπογόνων δραστηριοτήτων, ασύμβατων με την κατοικία, εκτάσεις εγκαταλελειμμένες και εν μέρει εκτός σχεδίου, με αδιάνοικτες οδούς και έλλειψη δικτύου ομβρίων υδάτων και αποχέτευσης. Το ίδιο το αρχαιολογικό άλσος κατακερματίζεται από τη διέλευση διαμπερών οδικών αξόνων.

Η πολιτεία, αντί για την αναβάθμιση των βασικών υποδομών του άλσους, την άρση του κατακερματισμού του, τη διεύρυνσή του με απαλλοτριώσεις στο πλαίσιο και της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων και της πολεοδομικής βελτίωσης του περιβάλλοντα αστικού ιστού, χωροθέτησε το 2002, με τροποποίηση ρυμοτομικού στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Έργων (παρ. 2, άρθρ. 80, ν.3057/2002 – ΦΕΚ Α’239) «χώρο ανέγερσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών» εντός της έκτασης του πάρκου. Σήμερα, αντί για την άρση της απαράδεκτης αυτής χωροθέτησης, επιχειρείται η υλοποίησή της και μάλιστα με την πραγματοποίηση «Ανοιχτού Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών», ο οποίος, σε ένα περιβάλλον περιορισμού των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και ιδιωτικοποίησης του σχεδιασμού, χρησιμοποιείται ως πρόσχημα, με στόχο την αποδοχή από την αρχιτεκτονική κοινότητα της συγκεκριμένης χωροθέτησης. Χωροθέτηση που είναι μάλιστα αμφιβόλου νομιμότητας, καθώς γίνεται μέσω τροποποίησης ρυμοτομικού εντός αρχαιολογικού χώρου χωρίς Προεδρικό Διάταγμα.

Όμως η χωροθέτηση αυτή αφαιρεί 30 στρέμματα ζωτικού χώρου ελεύθερης χρήσης του πάρκου και αθλητικές εγκαταστάσεις λαϊκού αθλητισμού. Παράλληλα προϋποθέτει την κοπή εκατοντάδων δέντρων, τα οποία δεν αντικαθίστανται με «πράσινα κτίρια» και φυτεμένα δώματα. Οι ελεύθεροι δημόσιοι χώροι πρασίνου, λείπουν έντονα από το μητροπολιτικό συγκρότημα της Αθήνας και ειδικά από τις περιοχές κατοικίας των χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων. Πρέπει να επιδιώκεται η αύξησή και όχι η μείωσή τους.

Είναι σαφές ότι η ανάπλαση που επιχειρείται, δεν γίνεται με στόχο την εξυπηρέτηση των κατοίκων και των σημερινών χρηστών του άλσους και της ευρύτερης πόλης, αλλά για την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών συμφερόντων στους κλάδους του τουρισμού και των ακινήτων. Μεγάλες εταιρείες έχουν ήδη τοποθετηθεί στον υποβαθμισμένο σήμερα περιβάλλοντα χώρο, διαθέτοντας μεγάλα αχρησιμοποίητα οικόπεδα πλησίον του πάρκου και περιμένουν την «αναβάθμιση» και την τουριστικοποίηση. Ο Δήμος Αθηναίων έχει ήδη προχωρήσει σε προγραμματική σύμβαση για την ανάπλαση της Ακαδημίας Πλάτωνος, με την γνωστή πλέον μέθοδο της δωρεάς εφοπλιστικού ιδρύματος.

Το τμήμα Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ συμπαραστέκεται στις κινητοποιήσεις των κατοίκων της περιοχής ενάντια στην συγκεκριμένη χωροθέτηση, στην υλοποίηση του μουσείου εντός του αρχαιολογικού άλσους και στα δίκαια αιτήματά τους. Προτάσσει την ανάγκη ενός σχεδιασμού για το αρχαιολογικό άλσος και τον περιβάλλοντα αστικό ιστό προσανατολισμένη κατ’ αρχήν στην εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων και των σημερινών χρηστών του. Προτείνει την αναζήτηση εναλλακτικής χωροθέτησης του μουσείου, αν η ύπαρξη του κρίνεται απαραίτητη στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης δημόσιας μουσειολογικής πολιτικής, σε δημόσια ιδιοκτησία ή με απαλλοτρίωση ιδιωτικής έκτασης και πάντως εκτός του χώρου του πάρκου.

Απόφαση του ΔΣ του Τμήματος  Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ.

Το  Διοικητικό Συμβούλιο Τμήματος Αττικής ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ